آرموهیب (armohib) نام تجاری برخی از انواع مواد ضدخوردگی و بازدارنده است که ترکیبات نیتروژن آلیفاتیک در آنها مانع از اثرات خوردگی اسیدها بر روی فلزات می شود. آرموهیب دارای مزایایی مانند قیمت پایین و مناسب، و اثر محافظت کننده در محدوده گسترده ای از دما می باشد. با بکارگیری مقدار اندکی از مواد آرموهیب همراه با اسیدها، از اثر خوردگی اسید بر فلز جلوگیری می شود. ویژگی های مواد آرموهیب مانند فاز مایع، حلالیت بالا در اسیدها، عدم ایجاد لکه بر روی سطوح و عدم ته نشینی موجب سهولت در بکارگیری آن شده است.
آرموهیب، محلول بازدارنده اسید در فرآیند شستشوی بویلرهای نیروگاه های برق (نیروگاه سیکل ترکیبی و حرارتی) می باشد. آرموهیب ماده شیمیایی ممانعت کننده از خوردگی است که با ایجاد یک فیلم بر روی سطح فلزی، مانع از خوردگی در جداره فلزات می گردد. اینهیبیتور (Inhibitor) یا آرموهیب در فرآیند اسیدشویی دیگ بخار و خطوط بخار و مدارهای حرارتی مورد استفاده قرار میگیرد.
خواص فيزيكی آرموهيب‌ها
آرموهيب 25
اين ماده، بازدارنده آمينی مورد استفاده در عمليات اسيدشويی با اسيدهای فسفریک، سيتريک و سولفاميک می باشد، كه براحتی در غلظتهای اسيدی مورد نياز حل می شود و بدليل مقاومت حرارتی آن در دماهای بالا نيز مورد استفاده قرار می گيرد.
خواص فيزيكی آرموهيب 25
خواص فيزيكی آرموهيب 25 بشرح زير می باشد:
نقطه ريزش: 5-
نقطه اشتعال: 170
نقطه ابری شدن: 2-
وزن مخصوص در 1/042: 25 درجه سانتیگراد
شكل فيزيكی: مايع
حلاليت در اسيد: در غلظتهای مورد استفاده کاملاً محلول است.
آرموهيب 28
اين ماده بازدارنده آمينی مورد استفاده در عمليات اسيد شويی با اسيد كاريدریک است، كه مانند آرموهيب 25 به راحتی در اسيد كلريدريک حل می شود و دارای مقاومت حرارتی بالايی است، اين بازدارنده در اسيد كلريدريک با غلظتهای 5% و 15% و محلولهای اسيدی دارای دمای 93 و در اسيد جوشان مورد استفاده قرار می گيرد.
آرموهیب 28 مخلوطی از گروه آمین ها با فرمول شیمیایی R-NH2 است. فرایند تقطیر اتمسفری آرموهیب 28 مشخص نمود که گروه R در ترکیب شیمیایی R-NH2 شامل گروه های C3H7، C4H9، C5H11 و C6H13 می باشد. به دلیل حضور اتم های هترو مانند نیتروژن و همچنین طول طولانی حلقه هیدروکربنی در ساختار مولکولی آموهیب ها، این ترکیبات در مرحله اول بر روی سطح فلزات جذب می شوند و سپس مانع از بروز اثرات خوردگی بر روی سطح فلز می شوند. هرچه پیوندهای ایجاد شده بین آرموهیب جذب شده و سطح فلز قوی تر باشد، بازدهی آرموهیب در جلوگیری از خوردگی بیشتر خواهد بود.
| دمای اشتعال | دانسیته مخصوص | شکل ظاهری | فرمول | نام |
| 32 درجه سانتی گراد | 0/925 g/cm^3 | مایع قهوه ای رنگ | ترکیب نیتروژن آلیفاتیک | آرموهیب 28 |
خواص فيزيكی آرموهيب 28
خواص فيزيكی آرموهيب 28 بشرح زير است:
نقطه ريزش: 13-
نقطه اشتعال: 43
نقطه ابری شدن: 4/7-
وزن مخصوص در 0/95: 25 درجه سانتیگراد
شكل فيزيكی: مايع
حلاليت در اسيد: در غلظتهای مورد استفاده كاملاً محلول است
راندمان بازدارندگی
اندازه گيری راندمان بازدارندگی آرموهيب 25 و آرموهيب 28 با غوط وری قطعات فلزی (فولاد نرم، فولاد زنگ نزن و برنج) در محلول اسيدی دارای غلظت (5، 10 و 15 درصد) و دمای (93) مشخص در مدت زمانی معين (4 ساعت) با اندازه گيری كاهش وزن قطعات صورت پذيرفت (هر آزمايش 3 بار تكرار شد). جهت توزين نهايی قطعات تحت آزمايش، محصولات خوردگی باقيمانده به طريق مكانيكی يا شيميايی جدا میگردد. سرعت خوردگي از تقسيم ميزان كاهش وزن قطعه بر مقدار حاصلضرب سطح مقطع در مدت زمان غوطه‌وری بدست می آيد و بر حسب mg / cm^2 / day بيان می شود.
راندمان بازدارندگی با استفاده از رابطه زير محاسبه می گردد:
كه در آن
e0 : سرعت خوردگی بدون استفاده از بازدارنده
e : سرعت خوردگی با استفاده از بازدارنده مشخصات آلياژهای بكار رفته در آزمايش:
برنج
Cu: 76/6 , Al: 2% , Zn: 20/9% , As: 0/03%
فولاد زنگ نزن
Ni: 11/3% , Si: 0/37% , P: 0/02% , S: 0/01% , C: 0/06 , Cr: 17% , Fe: 67/6% , Mn: 1/36% , No: 2/3%
فولاد نرم
C: 0/2% , Mn: 0/45 , Si: 0/25% , Fe: 99/1%
راندمان بازدارندگی آرموهيب 28 در مقابل خوردگی اسيد كلريدریک
راندمان بازدارندگی آرموهيب 28 در مقابل خوردگی اسيد كلريدریک بر روی سه آلياژ فولاد نرم (mild steel) فولاد زنگ نزن و برنج از طريق اندازه گيری سرعت خوردگی در غلظتهای متفاوت (5، 10 و 15 درصد) اسيد كلريدریک و بازدارنده در آزمايشگاه آب و بخار و مواد شيميایی پژوهشگاه نيرو محاسبه گرديده است.
راندمان بازدارندگی آرموهيب 25 در مقابل خوردگی اسيد سيتریک بر روی فولاد نرم از طريق اندازه گيری سرعت خوردگی در غلظتهای متفاوت اسی سيتریک و بازدارنده محاسبه گرديده است.
با توجه به نتايج عملی حاصل از آزمايشات راندمان حفاظت آرموهيب 28 و آرموهيب 25 در محيطهای اسيد كلريدریک و اسيد سيتریک كه عموماً در عمليات اسيدشویی با آن مواجه هستيم، بنظر میرسد ساختار شيميايی اين دو ماده به گونه ای است كه میتوان آنها را به عنوان مراجعی جهت انجام مطالعات و تحقيقات بعدی در خصوص بازدارنده‌های محيطهای اسيدی قرار داد.
میزان ممانعت از خوردگی در مواجهه با اسید سولفوریک در فولاد نرم با بکارگیری آرموهیب 31
| غلظت | ماده شمیایی | درصد بازدارنده بر پایه کل محلول |
سرعت خوردگی gr/cm^2/day |
راندمان بازدارندگی |
| %15 | نمونه شاهد | – | 3/8556 | – |
| آرموهیب 28 | 0/10 0/15 0/25 |
0/0125 0/0126 0/0087 |
99/68 99/67 99/77 |
|
| %10 | نمونه شاهد | – | 1/2912 | – |
| آرموهیب 28 | 0/05 0/08 0/12 |
0/0089 0/0091 0/0074 |
99/31 99/29 99/43 |
|
| %5 | نمونه شاهد | – | 0/7014 | – |
| آرموهیب 28 | 0/04 0/06 0/08 |
0/0093 0/0087 0/0079 |
98/67 98/76 98/87 |
| غلظت | ماده شمیایی | درصد بازدارنده بر پایه کل محلول |
سرعت خوردگی gr/cm^2/day |
راندمان بازدارندگی |
| %15 | نمونه شاهد | – | 0/8552 | – |
| آرموهیب 28 | 0/10 0/15 0/25 |
0/0124 0/0102 0/0031 |
98/55 98/81 99/63 |
|
| %10 | نمونه شاهد | – | 0/5511 | – |
| آرموهیب 28 | 0/05 0/08 0/12 |
0/0081 0/0064 0/0031 |
98/53 98/84 99/44 |
|
| %5 | نمونه شاهد | – | 0/1441 | – |
| آرموهیب 28 | 0/04 0/06 0/08 |
0/0271 0/0253 0/0246 |
81/19 82/44 82/93 |
| غلظت | ماده شمیایی | درصد بازدارنده بر پایه کل محلول |
سرعت خوردگی gr/cm^2/day |
راندمان بازدارندگی |
| %15 | نمونه شاهد | – | 0/0025 | – |
| آرموهیب 28 | 0/10 0/15 0/25 |
0/0017 0/0017 0/0017 |
32 32 32 |
|
| %10 | نمونه شاهد | – | 0/0015 | – |
| آرموهیب 28 | 0/05 0/08 0/12 |
0/0012 0/0011 0/0009 |
20 26/67 40 |
|
| %5 | نمونه شاهد | – | 0/0010 | – |
| آرموهیب 28 | 0/04 0/06 0/08 |
0/0009 0/0008 0/0007 |
10 20 30 |
| غلظت | ماده شمیایی | درصد بازدارنده بر پایه کل محلول |
سرعت خوردگی gr/cm^2/day |
راندمان بازدارندگی |
| %15 | نمونه شاهد | – | 0/2622 | – |
| آرموهیب 25 | 0/01 0/02 0/03 |
0/0242 0/0125 0/0093 |
90/77 95/23 96/45 |
|
| %10 | نمونه شاهد | – | 0/2143 | – |
| آرموهیب 25 | 0/01 0/02 0/03 |
0/0214 0/0109 0/0083 |
20 26/67 40 |
|
| %5 | نمونه شاهد | – | 0/01761 | – |
| آرموهیب 25 | 0/01 0/02 0/03 |
0/0175 0/0094 0/0053 |
90/06 94/66 96/99 |