چند اصطلاح رایج جوش کاری پایپینگ

چند اصطلاح رایج جوش کاری پایپینگ

اصطلاح رایج جوش

اولین اصطلاح رایج جوش کاری: Reweld

زمانی که عملیات جوش سرجوشی اتمام یابد و شما مجبور شوید آن سرجوش را بریده و مجدداً فیت آپ و جوش نمایید، به این عملیات به روی سرجوش به‌اصطلاح Reweld گفته می‌شود.

اغلب حادث شدن این اتفاق به‌واسطه تغییرات در ایزومتریک در Revision های نقشه‌ای می‌باشد.

به‌عنوان‌مثال تغییرات در سایز خط که به‌واسطه تغییرات در ایزومتریک‌ها انجام می‌گردد، باعث خواهد شد که شما سرجوش جوش شده در مجدداً برش و جوش مجدد نمایید.

اصطلاح رایج جوش

عملیات جوشکاری در پایپینگ

در بعضی از مواقع نیز این مهم ناشی از قصور جوشکار و واحد کنترل کیفیت می‌باشد.

آنچه در این خصوص و در مرحله Reinstatement اتفاق می‌افتد، این است که جوشکار و واحد کنترل کیفیت فقط و فقط مباحث کنترل کیفی جوش را مدنظر قرار داده و در خصوص Dimension سرجوش‌ها دقتی به عمل نمی‌آورند.

ازآنجاکه این شاخصه تنها در مرحله Reinstatement خود را نشان می‌دهد، جوشکار به‌واسطه رفع مشکل ابعادی جوش، به‌ناچار و به دستور ناظران جوش کارفرما، بایستی سرجوش را Reweld نماید.
نکته: نحوه محاسبه هزینه سرجوش‌های Reweld حداقل ۲ برابر اجرای جوش هر سرجوش می‌باشد.

دومین اصطلاح رایج جوش کاری: Back Weld

هرگاه پاس یک سرجوش به‌وسیله جوشکار، از داخل لوله تعمیر شود به آن عملیات Back Weld می‌گویند.
این مهم زمانی اتفاق می‌افتد که در Result رادیوگرافی، عیب دیده‌شده مربوط به پاس یک جوش باشد.

در این شرایط بایستی جوشکار ابتدا پاس رو و نیز پاس پرکنی را برش و سنگ زده و سپس به پاس یک رسیده و آن را تعمیر نماید.

ولیکن در مواقعی، جوشکار برای راحتی کار و عدم برش و سنگ پاس‌های رو و پرکنی، به داخل لوله رفته و پاس یک را تعمیر می‌نماید (توجه نمایید مورد فوق در زمانی انجام خواهد گرفت که عیب جوش در پاس یک محرز شده است).

اصطلاح رایج جوش

عملیات Back Weld در جوشکاری

بدیهی است که این اتفاق در خصوص لوله‌های سایز بالا اتفاق می‌افتد چراکه جوشکار قابلیت ورود به داخل لوله را بایستی داشته باشد.
نکته: لازم به توضیح است که این رویداد در دیدگاه Spec اشتباه می‌باشد و اجرای این عملیات از سوی جوشکار با ممانعت ناظران جوش همراه خواهد بود.
بنابراین شرایط بهینه و درست این است که در اصلاح عیوبی که مربوط به پاس یک می‌باشد، جوشکار نبایستی از داخل لوله و بدون برش پاس رو و پرکنی، اقدام به اصلاح پاس یک نماید.

سومین اصطلاح رایج جوش کاری: Add Joint

تغییر در نقشه‌های ایزومتریک گهگاه منتج به افزایش تعداد سرجوش‌ها می‌گردد، به این سرجوش‌ها اضافه‌شده که معمولاً با علامت «-» نمایش داده می‌شوند، سرجوش‌های Add Joint می‌گویند.
نکته: هزینه مربوط به سرجوش‌های Add Joint دقیقاً همانند سرجوش‌های موجود در ایزومتریک‌های اولیه می‌باشند.

اصطلاح رایج جوش

جوشکاری در Pipeline

چهارمین اصطلاح رایج جوش کاری: Delete Joint

تغییر در نقشه‌های ایزومتریک گهگاه منتج به کاهش تعداد سرجوش‌ها می‌گردد، به این سرجوش‌ها کسر شده، سرجوش‌های Delete Joint می‌گویند.
Delete Joint در دو حالت اتفاق می‌افتد:

  • سرجوش حذف‌شده هنوز کار نشده است؛ که در این حالت مشکل خاصی پیش نخواهد آمد و هزینه‌ای متوجه سازمان نخواهد شد.
  • سرجوش حذف‌شده، جوش شده است. در این حالت ازآنجاکه سرجوش جوش شده و حذف‌شده است، هزینه آن (مبلغ صورت‌وضعیتی آن) بایستی در حساب پیمانکار لحاظ گردد.

اصطلاح رایج جوش

برشکاری در عملیات پایپینگ

نکات قابل‌توجه

  1. هرگونه مواردی در خصوص Add و Delete سرجوش‌ها بایستی با امضاء ناظر جوش کارفرما انجام پذیرد. این موضوع در خصوص هزینه و درآمد تأثیر بسیار خواهد داشت؛ بنابراین شما نبایستی تنها به نقشه‌های ایزومتریک تغییریافته و Revision خورده بسنده کنید بلکه بایستی تائید ناظران جوش را نیز به همراه آن‌ها در مستندات داشته باشید.
  2. هرگونه اقدامات در خصوص Add Joint و Delete Joint و Reweld بایستی تحلیل گردد. هزینه‌های تحمیلی ناشی از این سرفصل‌ها، بایستی آنالیز گردد. یکی از مهم‌ترین سرفصل‌ها در خصوص کارهای اضافه و یا Extra Work همین موارد می‌باشد. در کتابی که تکمیل خواهد شد این مورد به‌تفصیل ارائه خواهد گردید.
  3. به‌محض حادث شدن هر یک از سه سرفصل اشاره‌شده فوق، بایستی مستندات آن تکمیل و در واحد QC کارفرما و پیمانکار و مشاور و همچنین دفاتر فنی آن‌ها این تغییرات ثبت گردد. لازم به ذکر است که همواره یکی از دلایل اختلاف در میزان دایا اینچ عملیات پایپینگ (اعم از میزان کل – کارشده – باقیمانده) عدم ثبت این تغییرات در فایل J.H واحدهای گفته‌شده می‌باشد. این موضوع در مرحله آزادسازی پکیج‌ها برای تست به‌شدت خود را نشان می‌دهد.
  4. گهگاه حادث شدن سرفصل‌های فوق به‌واسطه ارسال FSQ و یا TQ از سوی پیمانکار به وجود می‌آید؛ بنابراین در تدوین فایل اضافه‌کاری بایستی این اسناد نیز ارائه گردد.

اصطلاح رایج جوش

جوشکاری و فیت آپ در پایپینگ

اسپول (Spool) در پایپینگ

اسپول (Spool) در پایپینگ

مراحل ساخت و اجرای اسپول (Spool)

اسپول(Spool): برای تسریع در روند اجرای پروژه ، همچنین بالا بردن کیفیت کار،  لوله ها و اتصالات را قبل از نصب در سایت، در کارگاه به هم متصل و جوشکاری میکنند. لوله هایی با طول مشخص شده در نقشه و اتصالاتی مانند سه راهی، کاهنده( Reducer) زانوئی، فلنج و … کنار هم مونتاژ می شوند.
نحوه ساخت اسپول در پایپینگ اسپول در پایپینگ

نمونه یک اسپول ساخته شده

بازرسی قبل از انجام عملیات برشکاری لوله ها :

1- شناسایی لوله مورد نیاز به وسیله Color Code
2- مطابقت مشخصات فنی لوله یا سایر متریال مورد نظر به وسیله مشخصات مندرج در نقشه
3- مطابقت قطر اسمی لوله با نقشه مورد نظر
4- مطابقت ضخامت لوله یا سایر متریال مورد برش
5- انتخاب شاخه لوله مناسب با حداقل ضایعات ایجاد شده

جدول طول برش برای ساخت اسپول(Spool)

قبل از انجام عملیات برشکاری لوله‌ها، جدولی به نام Cut Length Plan از دفتر از طرف دفتر فنی برای شاخه های لوله تهیه می شود. هدف از تهیه این جدول استفاده بهینه از لوله برده شده و به حداقل رساندن ضایعات لوله می باشد. با محاسبه طول برش لوله برای هر اسپول در نقشه های ایزومتریک و طول شاخه های لوله موجود، طول برش ها با شماره برش برای هر اسپول مشخص و در اختیار برشکار قرار می گیرد

روش های برشکاری روش برش کاری براساس محل، موقعیت و هزینه با ابزارهای زیر انجام میشود

1- کمان اره
2- لوله بر دستی (Pipe Cutter) که برای بریدن لوله های تا سایز ۲ و یک دوم اینچ به کار می‌رود.
3- برشکاری با ماشین اره یا اره آتشین که معمولاً برای برشکاری پروفیل های آهنی مورد استفاده در ساخت ساپورت ها به کار میرود.
4- برشکاری با سنگ فرز.
5- برشکاری با هوابرش (Gas Cutting) که در این حالت با استفاده از ترکیب های گازی عملیات برش کاری انجام می شود.

فیتاپ (Fit Up)

به معنی جفت کردن لبه های اتصالات و قطعات لوله بر اساس ابعاد و اندازه های مندرج در نقشه برای آماده سازی و فراهم نمودن شرایط جوشکاری می‌باشد.
نکات مهم در بازرسی فیت آپ ها با توجه به امکان بروز خطای انسانی و استفاده جابجای متریال های مورد نیاز لازم است ابتدا لوله ها و اتصالات آماده شده بر اساس هویت و مشخصات مندرج در نقشه که بر روی متریال مورد نظر هک شده است به دقت مورد بررسی و بازبینی قرار گیرد.
تراز و گونیا کردن قطعات با در نظر گرفتن مقدار درز جوش یا گرم برای تنظیم این فاصله از مسئولین در کیش استفاده می گردد.
به منظور تثبیت فاصله درز جوش برای عملیات جوشکاری با توجه به روش تعریف شده در پروژه و حساسیت کارفرما روش های مختلفی قابل اجراست مانند جوشکاری مستقیم در چند نقطه از زدن با استفاده از ورقه های هم جنس فلز پایه فیلم سریال قمه های مثلثی شکل از فلز پایه روش فیکسچر و نامه های مثلثی به دلیل وارد کردن کمترین مقدار شوک حرارتی پرکاربرد تر از سایر روش ها می باشند.
در بعضی مواقع ممکن است دهانه لوله واتصالات به دلایل مختلفی مانند کیفیت نامناسب ساخت جابجایی و یا آسیب دیدگی هنگام حمل و نقل بیضی‌شکل شوند که در ضخامت های پایین امکان اصلاح این مورد  وجود دارد.
سطوح داخلی و بیرونی می بایستی همسطح باشند میزان مجاز این اختلاف یا همان Hi-Low حداکثر تا 3 میلیمتر قابل قبول می باشد برای سنجش این اختلاف از ابزاری به نام Hi-ow Gage  استفاده می شود.

پایپینگ (Piping) از تئوری تا عمل

پایپینگ (Piping) از تئوری تا عمل
  • آموزش پایپینگ یا لوله کشی (piping) به صورت کلی به مهندسی پایپینگ اشاره دارد. آموزش پایپینگ به معنی به کار بردن اصول مهندسی مکانیک است که با طراحی، آنالیز، نصب، تست، راه‌اندازی و نگهداری از سیستم لوله‌کشی سر و کار دارد. از نظر صنعتی، تمام فعالیت‌های پایپینگ در انطباق با کدها و استانداردهای بین‌المللی و صنعتی و همچنین قوانین و مقررات محلی انجام می‌شوند. سیستم پایپینگ شبکه‌ای از لوله‌ها (pipes) و اتصالات لوله (pipe fittings) و دیگر اجزای خاصی است که وظیفه مورد نیاز برای انتقال سیالات شامل مایعات، گاز و دوغاب را از یک محل به محل دیگر انجام می‌دهد. این یک روش موثر برای انتقال مایعات بدون تلفات قابل توجه در خواص و کیفیت مایع می‌باشد. شبکه لوله‌کشی تامین آب در خانه ما یک مثال معمول از سیستم پایپینگ است. به طور کلی مهندسی پایپینگ در سیستم‌های صنعتی زیر اعمال می‌شود. سیستم‌های لوله‌کشی سرویس ساختمان سیستم‌های پایپینگ برودتی و انتقال حرارت سیستم‌های پایپینگ حمل و توزیع مایع (خط لوله) سیستم‌های پایپینگ انتقال و توزیع گاز سیستم‌های پایپینگ نیروگاهی سیستم‌های پایپینگ فرآیندی سیستم‌های پایپینگ انتقال لجن محدوده مهندسی پایپینگ محدوده اصلی و تخصصی پایپینگ به شرح زیر است:

 

  • طراحی و آنالیز پایپینگ (piping design and analysis)
  • متریال پایپینگ (piping materials)
  • اجرای پایپینگ (piping construction)
  • بازرسی و تست پایپینگ (piping inspection and testing)
  • راه‌اندازی پایپینگ (piping commissioning)
  • تعمیر و نگهداری پایپینگ (piping maintenance)

 

همیشه یکی از دغدغه‌های اصلی نظام آموزشی کشور، فاصله بسیار زیاد و خلأ موجود بین دانشگاه و صنعت بوده است. به‌عبارت‌دیگر ناکارآمدی موجود در ماهیت آنچه در دانشگاه می‌آموزیم، زمانی که قرار است همان علم و اندوخته را در اجرای پروژه‌ها به کار بگیریم.

پایپینگ

متأسفانه تا به امروز کماکان این نقص و شکاف بسیار بزرگ و عمیق به قوت خود پابرجاست به‌نحوی‌که هیچ‌گاه نمی‌توان تنها با تکیه به تحصیلات دانشگاهی خود در هر سطح و مرتبه‌ای، از کاردانی تا کارشناسی ارشد و دکترا و در هر شاخه تحصیلی از مهندسی عمران گرفته تا مهندسی مکانیک و صنایع و … پا به عرصه فعالیت در پروژه‌های مربوطه نهاد.

اگر کمی صراحت در کلام را چاشنی این موضوع نماییم با قاطعیت می‌توان گفت که دروس و کتاب‌های تدریس شده در دانشگاه‌ها در طول ترم‌های تحصیلی و حتی کتب کمک‌آموزشی که به‌وفور در بازار یافت می‌شود به‌هیچ‌عنوان (تصریح می‌نمایم به‌هیچ‌عنوان) ارتباطی با آنچه در اجرای پروژه و در سطح کارگاه بایستی به یاری‌تان بیاید، نداشته و ندارد. جهت شفافیت موضوع، تسری این مهم را در علم پایپینگ (فارغ از رشته دانشگاهی مرتبط با آن) و خاص این دیسیپلین واکاوی خواهیم نمود و تفاوت این دو مقوله را به بوته بحث خواهیم گذاشت.

پایپینگ در تئوری

پایپینگ

Piping در تئوری

باکمی تحلیل در سرفصل‌های تئوریکال دانشگاهی که در این دیسیپلین تحلیل و در قالب کتب مربوطه تدریس می‌شوند به همراه مضمون کتاب‌های کمک‌آموزشی که پیرامون دیسیپلین پایپینگ تدوین، ترجمه و منتشرشده و در بازار موجود می‌باشند درمی‌یابیم که ماهیت اکثر موضوعات و مستندات موجود در قالب سرفصل‌های زیر قابل رصد می‌باشند:

  • لوله و اتصالات و انواع آن (توضیحات کامل و فنی در خصوص انواع لوله و فیتینگ ها – جنس آن – درزدار و بدون درز و …)
  • شیرآلات و انواع آن (توضیحات کامل و فنی در خصوص دسته‌بندی شیرآلات و اسامی آن‌ها و محل به‌کارگیری و …)
  • ساپورت و انواع آن (توضیحات کامل و فنی در خصوص انواع نگهدارنده ها در خط لوله – جنس آن‌ها – محل به‌کارگیری و …)
  • طراحی خطوط پایپینگ از مقدمات تا سطح حرفه‌ای (شامل معرفی انواع و اقسام نرم‌افزارهای طراحی شامل PDMS و …)
  • انواع استاندارهای مربوط به دیسیپلین پایپینگ (شامل معرفی و یا تشریح انواع استانداردهای پایپینگ شامل ASME و API و …)
  • عیوب جوش (توضیحات در خصوص انواع عیوب جوش و نحوه تعمیرات آن و …)

توجه کنیم که مجدداً یادآور می‌گردد که در کنار تمامی کتب دانشگاهی، کتاب‌های کمک‌آموزشی موجود در بازار نیز از این قاعده مستثنا نیستند. تمامی این مستندات و کتاب‌ها (که اکثراً ترجمه‌ای از نسخه لاتین هستند) فقط و فقط اطلاعات آکادمیک شما را در خصوص دیسیپلین پایپینگ گسترش می‌دهند و اگر متصور هستید که مطالعه و تسلط به روی آن‌ها را شرط لازم و کافی برای آمادگی حضور شما در یک پلنت پالایشگاهی نفت، گاز و پتروشیمی هست، کاملاً در اشتباه هستید!

پایپینگ در عمل

پایپینگ

Piping در عمل

شاید در ذهن شما این سؤال مطرح گردد که چه اطلاعاتی اساسی در این مستندات و کتب مغفول واقع شده است که تا به این حد آن‌ها را عاجز و ناقص کرده است و به‌عبارت‌دیگر بایستی به این مستندات چه آیتم‌های اساسی افزود که بهره‌وری آن‌ها را از میزان ۱۰% (نهایت ۲۰%) به حد کمال آن یعنی ۱۰۰% رسانید. تا بتوان با قاطعیت عنوان نمود که شرط لازم و کافی برای حضور مطمئن شما در کارگاه پروژه تسلط به این مستندات است.

برای یافتن جواب سؤال فوق، از شما می‌خواهم که در خصوص سرفصل‌های زیر کمی تأمل کنید:

تجهیز کارگاه (Mobilization)

عملیات پایپینگ

اسپول سازی در شاپ Piping

  • تجهیز کارگاه دیسیپلین پایپینگ چگونه است؟
  • چه تجهیزات و ابزارآلات و ماشین‌آلاتی برای تجهیز کارگاه پایپینگ مورد نیاز است؟
  • تجهیز کارگاه شاپ پایپینگ چه تفاوتی با تجهیز کارگاه سایت پایپینگ دارد؟
  • جانمایی تجهیز کارگاه شاپ و سایت چگونه است؟
  • میزان حجم کل کار پایپینگ چه تغییراتی در نحوه تجهیز کارگاه این دیسیپلین خواهد داشت؟

نیروی انسانی (Manpower)

پایپینگ

نیروی انسانی مورد نیاز Piping

  • اکیپ نیروی انسانی این دیسیپلین شامل چه نفراتی است؟
  • تغییرات در جنس لوله چه تغییراتی در اکیپ نیروی انسانی پایپینگ ایجاد می‌کند؟
  • تغییرات در سایز لوله‌ها چه تغییراتی در اکیپ نیروی انسانی پایپینگ ایجاد می‌کند؟
  • راندمان اکیپ نیروی انسانی در جنس متفاوت لوله‌ها چه تفاوتی با هم دارند؟
  • کمترین و بیشترین راندمان اکیپ نیروی انسانی مربوط به جنس لوله می‌باشد؟

ماشین آلات و تجهیزات (Machinery & Equipment)

  • ماشین آلات و تجهیزات مورد نیاز Piping

    ماشین آلات و تجهیزات مورد نیاز Piping

    ماشین‌آلات و تجهیزات این دیسیپلین شامل چه دستگاه‌هایی است؟

  • تغییرات در محل اجرای پایپینگ شامل شاپ و سایت، چه تغییراتی در ماشین‌آلات و تجهیزات ایجاد می‌کند؟
  • تغییرات در موقعیت پایپینگ شامل رک اصلی و یونیت چه تغییراتی در ماشین‌آلات و تجهیزات ایجاد می‌کند؟
  • راندمان ماشین‌آلات در سایز متفاوت لوله‌ها چه تفاوتی با هم دارند؟

متریال مصرفی (Material)

  • Piping

    متریال مورد نیاز Piping

    متریال مصرفی در دیسیپلین پایپینگ چه چیزهایی هستند؟

  • تغییرات در جنس لوله چه تغییراتی در متریال مصرفی پایپینگ ایجاد می‌کند؟
  • تغییرات در سایز لوله‌ها چه تغییراتی در متریال مصرفی ایجاد می‌کند؟
  • تغییرات در ضخامت لوله‌ها چه تغییراتی در میزان کاربرد متریال مصرفی دارند؟
  • کمترین و بیشترین میزان استفاده متریال مصرفی مربوط به کدام جنس لوله می‌باشد؟

موارد عمومی (General Items)

  • قیمت تمام‌شده اجرای عملیات پایپینگ در تمامی جنس لوله‌ها چه مبلغی هست؟
  • نقاط سربه‌سر هزینه در تمامی پروسیجر های اجرای عملیات پایپینگ چه مبلغی می‌باشد؟
  • پروسیجر اجرای عملیات پایپینگ به ترتیب و گام‌به‌گام چگونه است؟
  • هزینه‌های هر مرحله از پروسیجر عملیات پایپینگ چه مبلغی می‌باشد؟
  • دستورالعمل جوشکاری و نحوه اجرای هر یک و مقایسه هزینه آن در هر یک از دستورالعمل‌ها
  • چگونه در مناقصات عملیات پایپینگ، آنالیز قیمت را به بهترین نحوه آن محاسبه نماییم؟
  • تعامل فازهای مهندسی، تأمین کالا و اجرا در عملیات پایپینگ چگونه تعریف می‌گردد؟

 

error: Content is protected !!