تصفیه فاضلاب به روش IFAS از جمله زیرمجموعه های تصفیه لجن فعال می باشد که با روش رشد چسبنده تلفیق شده و تاثیر زیادی بر کاهش BOD در پساب های بهداشتی و صنعتی دارد. در این روش از صفحات ثابت یا معلق برای رشد میکروارگانیسم ها درون حوضچه های تصفیه استفاده شده و روند تجزیه مواد آلی به کمک باکتری های هوازی تا حد زیادی بهبود پیدا می کند. گ
تصفیه فاضلاب به روش IFAS چیست؟
یکی از رایج ترین روش ها برای از بین بردن مواد آلی موجود در پساب های صنعتی و بهداشتی، تصفیه بیولوژیکی می باشد که بر پایه تجزیه مواد آلاینده به کمک باکتری های هوازی و بی هوازی پیاده سازی میشود. به منظور بهبود روند تجزیه مواد آلی در روش های بیولوژیکی لازم است شرایط برای رشد میکروارگانیسم ها بهبود پیدا کند. به عبارت دیگر، هر چه میکروارگانیسم های موجود در پساب ها بیشتر باشد، مقدار بیشتری از مواد آلی توسط آنها تجزیه و مصرف می شود و در نهایت BOD کاهش پیدا خواهد کرد. تصفیه فاضلاب به روش IFAS (Integrated Fixed film Activated Sludge) یکی از روش های بیولوژیکی بر پایه لجن فعال می باشد که در آن از روش رشد چسبیده نیز استفاده میشود.
حوضچه ها و تصفیه خانه هایی که تصفیه IFAS را پیاده سازی می کنند، علاوه بر سیستم و تجهیزات هوادهی عمقی، از صفحات لاملا یا پکینگ مدیا ثابت یا معلق تشکیل شد اند که به صورت عمودی درون نصب می گردند. میکروارگانیسم های موجود در پساب ها بر روی این صفحات چسبیده و با تجزیه مواد آلی و اکسیژن موجود در آب به سرعت رشد پیدا نموده و روند حذف آلاینده ها افزایش پیدا خواهد کرد. پکینگ مدیاهای در نظر گرفته شده برای تصفیه فاضلاب به روش IFAS از جنس پلی اتیلن یا PP و پی وی سی بوده و وزن سبکی داشته و شرایط برای رشد زیست توده ها به خوبی در آنها فراهم میشود.
مراحل تصفیه فاضلاب به روش IFAS
در حالت کلی IFAS شباهت زیادی با تصفیه فاضلاب به روش MBBR دارد و تنها تفاوت در نوع پکینگ مدیاهای مورد استفاده در آنها می باشد. در MBBR بیومس های کوچک در سراسر حوضچه پراکنده شده، اما در IFAS از صفحات عمودی ثابت یا معلق برای این منظور استفاده میشود. روند تصفیه در IFAS در حالت کلی شامل سه گام اصلی زیر می باشد:
- تصفیه فیزیکی فاضلاب: حذف مواد جامد و معلق در پساب ها به کمک آشغالگیر دستی و مکانیکی
- پساب ها به منظور متعادل سازی وارد حوضچه های مخصوصی شده و با پمپ و تجهیزات مختلف کیفیت فاضلاب در تمام بخش ها یکسان خواهد شد.
- صفحات پکینگ مدیا درون حوضچه هوادهی قرار گرفته و با کمک دیوفیوزر هوادهی عمقی صورت میگیرد. در این مرحله اکسیژن مورد نیاز برای رشد و تکثیر میکروارگانیسم ها تامین شده و روی پکینگ مدیا به مرور توده ها ایجاد میگردد. قرار گرفتن این صفحات در بخش های مختلف حوضچه یا معلق بودن آنها باعث میشود تا مواد آلی تا حد بسیار زیادی توسط زیست توده ها تجزیه و کیفیت فاضلاب با روش IFAS بهبود پیدا کند.
- پس از رشد زیاد میکروارگانیسم ها بخش هایی از این توده ها از روی پکینگ مدیا جدا و به دلیل وزن سنگین در کف حوضچه های ته نشینی قرر میگیرند. بخشی از این لجن های تولید شده در این حوضچه مجدد وارد حوضچه هوادهی و به عنوان لجن برگشتی استفاده شده و مابقی تخلیه می گردند.
- در آخرین مرحله لازم است گندزدایی و کاهش مواد شیمیایی و سموم موجود در فاضلاب با تکنیک های تصفیه شیمیایی فاضلاب انجام شود.
ویژگی های تصفیه فاضلاب به روش IFAS
- با فراهم شدن شرایط ایده آل برای رشد میکروارگانیسم ها، این روش تا 95 درصد COD و تا 5 درصد BOD را کاهش می دهد.
- استفاده از صفحات پکینگ مدیا باعث میشود تا فضای داخلی حوضچه های هوادهی کمتر شده و در نتیجه هزینه های راه اندازی تصفیه خانه کاهش پیدا خواهد کرد.
- با توجه به اینکه تنها 4 تا 6 ساعت زمان ماند برای این روش تصفیه لازم می باشد، لذا تاثیر زیادی بر تسریع فرایند تصفیه خواهد داشت.
- به دلیل عدم نیاز به تجهیزات پیشرفته، این روش تصفیه مقرون به صرفه می باشد.
- تصفیه به روش IFAS پایداری بالایی داشته و میزان شوک پذیری آنها در برابر ورود پساب ها با کیفیت های متاوت زیاد است.
- مقدار لجن تولیدی در این روش نسبت به سایر روش های تصفیه فاضلاب به لجن فعال کمتر می باشد.
کاربرد تصفیه فاضلاب IFAS
از مهم ترین موارد کاربرد تصفیه به روش IFAS (راكتور بيولوژيكي هوازي با رشد چسبيده ثابت) می توان به گزینه های زیر اشاره نمود:
- قابل استفاده در پکیج تصفیه فاضلاب بیمارستانی
- کاهش مواد آلی موجود در پساب های صنعتی
- تصفیه فاضلاب کشتارگاه
- تصفیه فاضلاب نساجی و صنایع رنگرزی
- تصفیه فاضلاب کارخانجات کاغذسازی