ازن با فرمول شیمیایی O3 تحت شرایط هوای آزاد، گازی آبی رنگ با بوی زننده است. هنگامی که ازن در آب تجزیه می شود، رادیکال های آزاد هیدروژن پروکسی (HO2) و هیدروکسیل (OH) تشکیل می شوند که ظرفیت اکسیدکنندگی بسیار بالایی دارند و نقشی مهم در فرایند گندزدایی ایفا می کنند. ویژگی های فیزیکی و شیمیایی ازن در جدول زیر ارائه شده است:
Symbol |
O3 |
Atomic weight |
48 |
Melting point |
-192,5 °C |
Boiling point |
-119,5 °C |
Critical temperature |
-12,1 °C |
Critical pressure |
5460 kPa |
Density |
2,14 kg O3/m3 bij 0 °C 1013 mbar |
Relative density (in air) |
1,7 kg/m3 |
Solubility |
570 mg/l bij 20 °C |
Energy |
142,3 KJ/mol (34,15 kcal/mol) |
Binding degree |
116 ° |
Electrochemical potential |
2,07 volt |
Occurrence |
Blueish gas, fluid dark blue |
برای تولید O3، از یک منبع انرژی جهت تجزیه مولکول های اکسیژن (O2) به اتم های اکسیژن O استفاده می شود که این اتم های اکسیژن بر اثر برخورد با یکدیگر و واکنش با مولکول های اکسیژن، ازن را تشکیل می دهند. ازن نسبتا ناپایدار است و در آب به سرعت تجزیه می شود و ایجاد رادیکال های آزاد مانند رادیکال هیدروکسیل می کند. O3 و رادیکال های آزاد منتج از تجزیه آن، اکسیدکننده قوی تری نسبت به کلر هستند و می توانند بسیاری از ترکیبات آلی و معدنی موجود در آب و فاضلاب را اکسید کند. بنابراین ازن همانند بسیاری از اکسیدکننده های قوی یک گندزدای موثر نیز به شمار می رود.
اکسیداسون مواد غیر آلی مانند آهن ، منگنز و سولفید وغیره : ازن یون های فلزی آهن و منگنز را اکسید میکند، در واقع آهن دو ظرفیتی (فرو) را به آهن سه ظرفیتی (فریک) و منگنز دو ظرفیتی را به منگنز چهار ظرفیتی تبدیل میکند و شکل اکسید شده به صورت منگنز هیدرو اکسید و آهن هیدرو اکسید رسوب میکندکه میتوانند به آسانی و از طریق فیلتراسیون و ته نشینی حذف گردند.
ترکیب شیمیایی دقیق رسوبات حاصل از اکسیداسیون به نوع آب، pH و دما داد. دز مورد نیاز ازن برای اکسیداسیون آهن ۰/۴۳ میلیگرم به ازای میلیگرم آهن و ۰/۸۸ میلیگرم به ازای میلیگرم منگنز میباشد. ازن زنی بیشتر از حد بر آهن تاثیری نمیگذارد اما باعث انحلال مجدد منگنز شده که مجددا باید به منگنز دی اکسید تبدیل گردد. اکسیداسیون آلودگی های میکرو که شامل ترکیبات ایجاد کننده بو ومزه، آلودگی های فنلی و برخی از حشره کش ها هستند.
بو و طعم ایجاد شده در آب آشامیدنی میتواند منابع آلی و غیر آلی داشته باشد.
آهن و سولفید هیدروژن دو ماده غیرآلی ایجاد کننده طعم و بو در آب آشامیدنی میباشندکه هر دو با اکسید کردن حذف میشوند. بو و طعم حاصل از مواد آلی بیشتر به صورت فصلی و به خصوص در فصل تابستان از آبی که در جایی نگه داشته شده است حاصل میشود. دو ترکیب آلی مهم ژئوسمین ها Geosmin و متیل ایزو بورنئول ( MIB ( Methyl-Isoborneol در ایجاد بو و طعم در آب نقش بسزایی دارند. عوامل دیگری مانند آلودگی های صنعتی و محصولات جانبی حاصل از تصفیه آب نیز در ایجاد بو نقش دارند که اکثرا به علت واکنش کلر و کلرو آمین ها با مواد موجود در آب می باشد.
زدودن طعم و بو میتواند توسط روش های اکسایشی و غیر اکسایشی انجام شود روش های غیر اکسایشی شامل استفاده از کربن فعال پودری و یا گرانولی میباشد از طرفی اکسید کننده های مختلفی میتوانند برای زدودن طعم و بو استفاده شوند. هوادهی معمولی میتواند برای اکسید کردن آهن و هیدروژن سولفید استفاده شود. پر منگنات پتاسیم در غلظت بالا میتواند در مقابل برخی از مواد موثر باشد اما در مقابل ترکیبات مهم مانند geosmin ها و MIB ها تاثیرگذاری چندانی ندارد.
استفاده از ازن به تنهایی و یا به همراه هیدروژن پراکسید و یا UV در حذف ترکیبات ایجاد کننده بو و مزه شامل Geosmin ها و MIB ها بسیار موثر است.
اکسیداسیون مواد آلی ماکرو شامل حذف رنگ، افزایش ترکیبات آلی قابل تجزیه بیولوژیکی، کنترل DBP ها وکاهش نیاز به کلر
افزایش ترکیبات قابل تجزیه بیولوژیکی : ازن می تواند بخشی از مواد آلی در آب را به ترکیبات قابل تجزیه بیولوژیکی تبدیل کند و سپس این ترکیبات میتوانند با فیلترهای بیولوژیکی حذف گردند.
در جدول زیر قدرت اکسایش ازن به عنوان قوی ترین اکسیدکننده نشان داده شده است.
قدرت اکسایش نسبی |
پتانسیل اکسایش (ولت) |
گونه ها |
1.53 |
2.08 |
ازن (Ozone) |
1.31 |
1.78 |
هیدروزن پرواکسید (Hydrogen Peroxide) |
1.09 |
1.48 |
هیپوکلریت (Hypochlorite) |
1.00 |
1.36 |
کلرین آزاد (Free chlorine) |
0.98 |
1.33 |
هیپوبرمید (Hypobromite) |
0.70 |
0.95 |
کلرین دی اکسید (Chlorine dioxide) |
بر اساس کلرین به عنوان مرجع (=1) |
قدرت نسبی اکسیدکننده هادر مقایسه با کلر
نام ماده |
قدرت اکسیدکنندگی نسبت به کلر |
فلوراید |
2/32 |
رادیکال هیدروکسیل |
2/06 |
ازن |
1/52 |
پراکسید هیدروژن |
1/31 |
پرمنگنات پتاسیم |
1/24 |
کلرین |
1 |
پراکسیداسیون
اصول پراکسیداسیون بر مبنای جفت شدن دو ترکیبت O3 و H2O2 و تولید رادیکالهای اکسنده استوار است. بر اساس تحقیق زاویسکا و همکارانش در سال 2009، فرآیند پراکسیداسیون بازده بیشتری نسبت به فرآیند ازنی زنی به تنهایی دارد، چرا که H2O2 قابلیت این را دارد که نرخ تجزیه O3 در آب را بالا برده کهسبب تولید بیشتر رادیکال OH میگردد.
این واکنش در شرایط که H2O2 به صورت HO2– و در pKa=11.6 است با ازن واکنش داده و داریم:
رادیکالهای HO2 را میتوان از واکنش OH با HO2– به دست آورد. همه این راادیکالها میتوانند پراکسید هیدروژن را در شرایط بهینه آزمایشگاهی نظیر pH=7.7 و H2O2/O3=0.5 تجزیه کنند.
این فرآیند چند عامل محدودکننده دارد که عبارتند از: حلالیت بسیار کم ازن در آب، مصرف انرژی بالا و حساسیت به فاکتورهایی مانند pH، دما، نوع میکروآلایندهها و واکنشهای جانبی که مصرف کننده رادیکاهای OH هستند.
ژنراتور ازن
ازن گاز ناپایداری است و پس از تولید خیلی زود به اکسیژن عنصری تجزیه می شود و باید در محل با استفاده از ژنراتور اوزون تولید شود. ژنراتور ازن کنونی نسل سوم از فناوری تولید ازن هستند. پیشرفت فناوری ژنراتور ازون موجب کاهش بسیار زیاد هزینه انرژی مصرفی و مواد شیمیایی نسبت به نسل های قبلی شده است. زنراتورهای ازن کنونی می توانند تا 4 هزار پوند ازن در روز تولید نمایند.
ژنراتورهای اوزون معمولا بر اساس فاکتورهای زیر دسته بندی می شوند:
– مکانیسم کنترل (ولتاژ یا واحد فرکانس)
– مکانیسم سرمایش (آب، هوا، آب به همراه روغن)
– آرایش فیزیکی دی الکتریک ها (عمودی یا افقی)
مخزن تماس ازن
مخزن تماس ازن شامل تعدادی محفظه انتقال ازن با جریان های رو به پایین و رو به بالا می باشد که در انها گاز ازن در فاضلاب یا آب حل شده و سپس با گذشت زمان، واکنش صورت گرفته و گندزدایی می شود.
علاوه بر موارد ذکر شده، سیستم های کنترل و آنالیز ازن نیز در دستگاه ازن زنی استفاده می شوند. اجزای دستگاه ازن زنی شامل موارد زیر است:
– سیستم تامین اکسیژن، تبخیرکننده اکسیژن (در سیستم های اکسیژن مایع) و ابزار پایش کیفیت گاز شامل آنالیزکننده های نقطه شبنم
– ژنرتور ازن، واحد تامین انرژی و نمایشگرهای غلظت گاز ازن
– مخزن تماس ازن، سیستم انتقال گاز ازن و آنالیزکننده های غلظت ازن محلول
– سیستم انتقال جریان گاز از مخزن تماس و سیستم تخریب گاز ازن باقی مانده و نمایشگرهای گاز ازن
– سیستم پایش غلظت گاز ازن و اکسیژن در هوای آزاد و سیستم کنترل آنها
مقادیر معمول دوز اوزون منتقل شده برای دستیابی به استانداردهای متفاوت گندزدایی پساب در انواع مختلف فاضلاب با زمان تماس 15 دقیقه در جدول زیر نشان داده شده است. این اعداد به عنوان راهنمای تخمین اولیه می توانند استفاده شوند.
دوزاژ ازن (mg/L) استانداردهای کلیفرم پساب MNP/100 mL |
کلیفرم اولیه (MNP/100mL) |
نوع فاضلاب |
|||
2/2 ˃ |
23 |
200 |
1000 |
||
40 – 15 |
7^10 – 9^10 |
فاضلاب خام |
|||
40 – 10 |
7^10 – 9^10 |
پساب اولیه |
|||
10 – 4 |
6^10 – 5^10 |
پساب صافی چکنده |
|||
40 – 30 |
30 – 16 |
8 – 4 |
10 – 4 |
6^10 – 4^10 |
پساب لجن فعال |
40 – 30 |
25 – 16 |
8 – 4 |
10 – 6 |
6^10 – 4^10 |
پساب صاف شده لجن فعال |
24 – 18 |
20 – 8 |
6 – 4 |
6 – 3 |
6^10 – 4^10 |
پساب نیترات زدایی شده |
20 – 15 |
15 – 4 |
5 – 3 |
6 – 3 |
6^10 – 4^10 |
پساب نیترات زدایی و صاف شده |
8 – 4 |
8 – 3 |
6 – 2 |
6 – 2 |
3^10 – 1^10 |
پساب میکروفیلتراسیون |
2 – 1 |
– |
– |
– |
هیچ |
پساب اسمزمعکوس |
کاربردهای دستگاه ازن ژنراتور
– اکسیداسیون آهن و منگنز
– افزایش لخته سازی
– بهبود حذف جلبک ها
– حذف ترکیبات آلی دیرگذار در تصفیه پیشرفته فاضلاب
– اکسیداسیون ترکیبات آلی کلوئیدی برای حذف رنگ و کاهش سطح کربن آلی
– اکسیداسیون ترکیبات آلی ناچیز در فاضلاب مانند میکروآلاینده ها، ترکیبات فنولی و برخی حشره کش ها
– حذف موثر بسیاری از ترکیبات مختل کننده غدد درون ریز و ترکیبات مراقبتی و دارویی که در فرایند تصفیه بیولوژیکی باقی می مانند.
– پایدارسازی بیولوژیکی (به همراه کربن فعال گرانول)
– افزایش اکسیژن محلول و کاهش رنگ پساب
– اکسیژن دهی پساب و کاهش تولید جامدات
– ضدعفونی و تصفیه آب شرب شهری و روستایی
– تصفیه پساب های انسانی و شهری و صنعتی
– کنترل بو در تصفیه خانه های عمومی فاضلاب
– گندزدایی و ضدعفونی آب استخرهای شنا
– گندزدایی و ضدعفونی آب استخرهای پرورش ماهی و آبزیان
– گندزدایی و ضدعفونی آب مصرفی مرغداری ها و دامداری ها
– بهبود طعم و رنگ آب
– تصفیه پساب صنایع کاغذسازی، چرم سازی، دباغی، کشاورزی، غذایی
روش های اندازه گیری ازن در فاز گاز به شرح زیر است:
جذب UV Absorption : آنالیزورهایی که ازن را بر اساس UV انداره گیری میکنند بر این قاعده که ازن میتواند نور UV با طول موج ۲۵۴ نانومتر را جذب کند کار میکنند. زمانی که این طول موج از UV ساخته شده و به محفظه ی هوا فرستاده میشود مقدار اشعه UV جذب شده با غلظت ازن موجود در محفظه متناسب است. در واقع این تجهیزات مقدار جذب اشعه UV بدون حضور و با حضور ازن را اندازه گیری میکنند تفاوت این دو مقدار در خروجی این تجهیزات نشان داده میشود.
روش یدومتری Iodometry : در این روش از از محلول طبیعی و یا قلیایی پتاسیم یدید به عنوان واکنشگر استفاده میشود. گاز ازن و یا نمونه ای که قرار است اندازه گیری شود از داخل محلول پتاسیم یدید عبور میکند و مقدار ید آزاد شده اندازه گیری میشود این روش ممکن است دقت و صحت بالایی داشته باشد اما نیاز به زمان کارکرد طولانی دارد.
نورتابی شیمیایی Chemiluminescence : تولید نور در اثر آزاد شدن انرژی در یک واکنش شیمیایی را نورتابی شیمیایی میگویند. این روش میتواند برای اندازه گیری غلظت های کم ازن گازی استفاده گرددکه رایج ترین شیوه ی آن استفاده از واکنش نورتابی شیمیایی اتیلن است. نور منتشر شده در این واکنش با غلظت واکنش دهنده متناسب است.
تیتراسیون فاز گازی GPT-Gas-Phase Titration : عمل تیتراسیون در فاز گاز را تیتراسیون فازگازی (GPT) مینامند که گاز ازن با نیتروژن اکسید طبق واکنش زیر تیتر میشود و در نهایت تیتر کنندۀ باقی مانده و محصولات واکنش، اندازه گیری می شوند.و ویژگی های ازن
ازن یک مولکول غیر آلی با فرمول شیمیایی O3 بوده و هم چنین یکی از آلوتروپ های اکسیژن است که نسبت به آلوتروپ دو اتمی O2 پایداری کمتری دارد. این مولکول در دمای اتاق به صورت گاز و به رنگ آبی کمرنگ بوده و بوی کاملا محسوس و تندی دارد طوری که در غلظت های بسیار کم ۰/۰۲ تا ۰/۰۵ ppm نیز محسوس است.
لازم به ذکر است که این غلظت برای سلامتی انسان مشکلی ایجاد نمیکند اما در غلظت های بالاتر در حدود ppb 100 ممکن است باعث ایجاد مشکلات تنفسی در گیاهان و یا درحیوانات شود در واقع میتواند نوعی خطر تنفسی و آلودگی در نزدیکی کره ی زمین محسوب شود و به عبارت دیگر غلظت بالای ازن برای انسان ها حیوانات و گیاهان سمی می باشد و تنفس مقدار بیش از حد مجاز آن توسط انسان می تواند باعث ایجاد نشانه هایی مانند خشکی در دهان و گلو، سرفه و سردرد شود. اگرچه لایه ازن (قسمتی از لایه استراتسفر با غلظت بیشتر ازن از ۲ تا ppm 8 برای زمین مفید بوده و از امکان رسیدن اشعه ی UV به زمین جلوگیری میکند به عبارت دیگر ازکره ی زمین در مقابل اشعه ی UV محافظت میکند.
فرایند تولید ازن در طبیعت
ازن در طبیعت میتواند از طریق تابش نور اولترا ویولت UV و پدیده رعد و برق به وجود بیاید. بوی تازه ای که بعد از رعد و برق و یا بارندگی استشمام میشود ناشی از وجود ازن میباشد.
فرایند تولید ازن در روش ازن زنی
زمانی که یک مولکول اکسیژن دو اتمی توسط یک منبع انرژی گسسته شده و به اتم های اکسیژن تبدیل میشود و پس از آن به یک مولکول اکسیژن برخور میکند، گاز ناپایدار ازن که میتواند برای ضدعفونی استفاده شود ساخته می شود. معادله تبدیل اکسیژن به ازن مطابق فرمول ۳O2⇔۲O3 است که این واکنش گرما گیر است و به مقدار قابل ملاحظه ای انرژی نیاز دارد.
از آن جایی که ازن گازی ناپایدار است و در زمان کوتاه پس از تولید به اکسیژن عنصری تبدیل میشود و نمیتواند ذخیره شود، باید به صورت مصنوعی و در محل واحدهای تصفیه آب و فاضلاب تولید شود و همچنین از آنجایی که برای تبدیل اکسیژن به ازن، مولکول اکسیژن باید شکسته شود و دوباره شکل بگیرد، بنابراین به انرژی از جنس القا الکتریکی که بتواند مولکول های اکسیژن را بشکند نیاز است این انرژی میتواند توسط ژنراتور تولید شود. اولین بار ازن به صورت مصنوعی از طریق الکترولیز سولفریک اسید به وجود آمد. روش های مختلف تولید ازن به شرح زیر میباشد:
تخلیه الکتریکی یا تخلیه کورونا Electrical Discharge : این متد روشی بی خطر، موثر و اقتصادی میباشد. تخلیه کورونا شبیه یک رعد و برق کوچک کاملا کنترل شده میباشد. بسیاری از ازن ژنراتور های تجاری از سایز کوچک با ظرفیت ۵/۰ گرم در روز تا ۵۰ کیلوگرم در ساعت موجود میباشند. متد تخلیه کورونا در اکثر صنایع به صورت گسترده استفاده میشود.
فتوشیمیایی Photo chemically یا UV : نورخورشید با تاثیرات گرمایشی و مفید خود میتواند ازن تولید کند. اصل و اساس روش فتوشیمیایی میتواند برای تولید ازن به صورت مصنوعی و در جایی که نیاز است استفاده شود. لامپ UV طول موج لازم برای تولید ازن را فراهم میکند. لامپهای UV بسیاری با طول موج متفاوت از رنج ۱۸۰ تا ۲۵۴ نانومتر موجود است لازم به ذکر است این روش، روشی اقتصادی و به صرفه برای تولید ازن نیست و ۳/. تا ۴/. درصد وزنی ازن تولید میکند. اگرچه ماشین های اشعه ایکس یا اُوِن های میکروویو این انرژی لازم را فراهم میکنند، اما فرکانس آنها برای تولید موثر ازن مناسب نیست.
برق کافتی یا الکترولیز اسید یا Electrolytically : این متد روشی ساده برای تولید ازن میباشدکه میتواند در مکان های دور و ساده استفاده شود اما به ندرت برای تولید ازن در تصفیه آب آشامیدنی استفاده میگردد.در حال حاضر این روش ۲ تا ۵ برابر گران تر از روش تخلیه کورونا میباشد و مشکلات ناشی از انتقال اسید به محل تولید ازن و در دسترس بودن کانتینر و دیگر مواد را دارد. پیشرفت الکترود ها و و ممبران های جدید میتواند هزینه ها و نگهداری و تعمیرات این روش را کاهش دهد. گندزداهای دیگر نیز میتوانند ازین روش تولید شوند.
پارامتر های موثر در روش ازن زنی
همانطور که پیشتر هم گفته شد پارامتر های مربوط به کیفیت آب نقش مهمی در ازن زنی دارند به عنوان مثال برای pH های مختلف، دزهای مختلف ازن نیاز است همچنین افزایش کدورت، مواد آلی، رنگ و مواد غیر آلی مانند آهن و منگنز مقدار نیاز به ازن را افزایش میدهند. خاصیت گندزدایی و اکسیداسیون به دما ارتباطی ندارد اما افزایش دما باعث کاهش حلالیت ازن در آب میشود. میزان تاثیر ماده ی گندزدا به میزان حساسیت و آمادگی میکروارگانیسم های هدف، زمان تماس و غلظت ازن بستگی دارد در واقع میزان غلظت ازن تولید شده C و زمان تماس CT را که مشخصه ی مهمی برای نشان دادن توانایی ازن جهت ضدعفونی و غیر فعال کردن میکروب هاست را نشان میدهد.
نیمه عمر ازن
نیمه عمر ازن در آب بسیار کمتر از نیمه عمر آن در هوا میباشد. از آنجایی که ازن نیمه عمر کوتاهی دارد ، در هنگام استفاده از آن برای تصفیه آب باید آن را در محل تولید کرد. نیمه عمر ازن در آب در حدود ۲۰ دقیقه است و این به معنی آن است که در هر بیست دقیقه غلظت ازن به نصف مقدار اولیه میرسد اما در عمل این زمان کمتر میباشد زیرا عوامل بسیاری مانند دما ، pH ، غلظت مواد محلول و اشعه UV و غیره در نیمه عمر آن اثر می گذارندکه در ادامه تاثیر این پارامترها در تجزیه ازن به صورت مجزا شرح داده می شود.
دما : دما تاثیر به سزایی در نیمه عمر ازن دارد. انحلال ازن و پایداری آن در آب در دماهای بالاتر کاهش میابد طوری که انحلال ازن در آب در دماهای بالاتر از ۴۰ درجه ممکن نیست زیرا در این دما نیمه عمر ازن در آب بسیار کم میباشد. جدول زیر نیمه عمر ازن درهوا و آب را در دماهای مختلف نشان میدهد ( این مقادیر فقط بر اساس تجزیه گرمایی میباشد، و تاثیرات رطوبت، بار آلی و … در آن در نظر گرفته نشده است ).
pH : ازن در آب به رادیکالهای هیدروکسیل تجزیه میشود و هرچه pH افزایش پیدا میکند تشکیل این رادیکالها افزایش پیدا میکند. در محلولی که pH بالایی دارد یون هیدروکسید (OH-) بیشتری وجود دارد که این یون آغازگری برای واکنش تجزیه ازن طبق معادلات زیر می باشد.
O3+ OH-→HO-2+ O2
O3+ HO2- →•OH + O2•- + O2
غلظت مواد محلول: ازن محلول در آب با مواد مختلفی مانند ترکیبات آلی، ویروسها، باکتری ها و … واکنش میدهد و در نتیجه ازن به مواد دیگری تجزیه میشود.
انحلال ازن در آب
مطالعات پایه ای شیمی نشان داده زمانی که ازن وارد آب میشود واکنش های متوالی رخ میدهد و به صورت خود به خود و طبق مکانیسم های پیچیده درون آب تجزیه میگردد که حاصل آن تولید رادیکال هیدروکسیل (.OH) است. رادیکال هیدروکسیل نیم عمر بسیارکوتاه و در حد میلیونیم ثانیه دارد اما ظرفیت اکسیداسیون آن بسیار بالا و از خود ازن بیشتر است بنابراین اکسیداسیون با مولکول ازن در مقایسه با اکسیداسیون با رادیکال هیدروکسیل بسیار آرامتر صورت می گیرد.
همانطور که در شکل زیرهم نشان داده شده است ازن میتواند به دو صورت زیر با ترکیبات واکنش دهد :
اکسیداسیون مستقیم ترکیبات توسط مولکول ازن
اکسیداسیون ترکیبات با رادیکال آزاد هیدروکسیل که از تجزیه ازن
اکسیداسیون مستقیم ترکیبات به آرامی صورت میگیرد اما غلظت ازن نسبتا بالاست و به عبارت دیگر واکنش رادیکال هیدروکسیل با ترکیبات سریع رخ میدهد اما غلظت هیدروکسیل تحت شرایط نرمال ازن زنی بسیار کم است. در شرایط اسیدی اکسیداسیون مستقیم با ازن مولکولی اهمیت دارد و در شرایطی که رادیکال هیدروکسیل تولید می شود مانند pH بالا، یا قرار گرفتن در معرض اشعه UV و یا افزایش هیدروژن پراکسید، اکسیداسیون توسط رادیکال هیدروکسیل غالب می شود.
مقایسه پتانسیل های اکسید کنندگی به شرح زیر است :
Hydroxyl radical یا .OH برابر است با ۲,۸۶
Oxygen atom یا O برابر است با ۲,۴۲
Ozone molecule یا O3 برابر است با ۲,۰۷
مواد قابل حذف با روش ازن زنی
آلودگی ها و مشکلات زیر میتوانند با ازن حذف شوند و از بین بروند:
مواد معدنی و غیر آلی
فلزات: شامل آهن و منگنز و بسیاری دیگر
مواد آلی: شامل رنگ، جلبک و سایر ترکیبات کربن
پروتوزا: شامل تمام نوع های شناخته شده مانند کریپتوسپریدیم، ژیاردیا و تمام آمیب ها
باکتری ها: تمام نوع های شناخته شده آن شامل باکتری های آهن
ویروس ها: شامل تمام انواع آن
BOD وCOD