بازچرخانی آب روند تبدیل فاضلاب به آب است که برای اهداف دیگر استفاده می شود. از این آب می توان در آبیاری فضای سبز، کشاورزی و یا پر کردن سفره های آب زیرزمینی استفاده کرد. همچنین این آب ممکن است مستقیما برای مصارف خاص مانند مصارف تجاری، صنایع، شهری به کار رود. با تصفیه این پساب حتی می توان به استاندارد های آب آشامیدنی نیز دست یافت. هنگامی که آب مصرف شده به منایع آب طبیعی باز می گردد کماکان می تواند برای اکوسیستم، تغذیه گیاهان و تغذیه آبخوان ها مفید باشد. ما در یک سلسه مقاله این موارد را بررسی خواهیم کرد.
سازمان بهداشت جهانی در موارد زیر استفاده مجدد از پساب را مجاز دانسته است:
1- افزایش کمبود آب و تنش حاصل از آن
2- افزایش جمعیت و مسائل متبط با امنیت غذا
3- افزایش آلودگی زیست محیطی ناشی از دفع نامناسب فاضلاب
اهمیت بازچرخانی و استفاده مجدد از آب نه تنها در مناطق خشک بلکه در شهرها و محیط های آلوده نیز در حال افزایش است.
مقادیر زیادی از آب آشامیدنی می توانند با استفاده از باز چرخانی آب ذخیره شوند. استفاده مجدد از آب می تواند یک گزینه جایگزین برای منابع آب باشد.
موارد استفاده از پساب در ادامه آمده است:
1- استفاده شهری: آبیاری فضای سبز، امکانات ورزشی، باغ های خصوصی، شستشوی ماشین
2- استفاده کشاورزی: کشت هیدروپونیک، پرورش آبزیان، گلخانه ها، صنعت نوشیدنی
3- استفاده تفریحی: آبیاری زمین های گلف، تفریحات آبی
4- استفاده صنعتی: سیستم های خنک کننده، برج های خنک کننده، ساخت بتن
5- استفاده زیست محیطی: تغذیه آبخوان ها، مرداب ها، باتلاق ها
6- استفاده شرب: تقویت منابع آب های آسامیدنی سطحی، تغذیه آبخوان جهت استفاده آب شرب
در ایران با توجه به بحران آب و خشکسالی و کاهش منابع آب، باز چرخانی آب نیازی اساسی است. به همین جهت تصفیه خانه ها و شبکه های فاضلاب در حال ساخت می باشند. به عنوان مثال در شهر شیراز که شهری سرسبز است. تصفیه خانه شماره 2 این شهر می تواند با تولید پساب با کیفیت آب مورد نیاز برای آبیاری فضای سبز و صنایع را تامین کند.
بهسازی محیط‌زیست و استفاده پایدار از منابع حیاتی این سرمایه بزرگ است. با افزایش روزافزون صنایع، تصفیه فاضلاب ناشی آن نیز روزبه‌روز در حال پیشرفت است.
از مهمترین صنایع آلوده‌کننده محیط‌زیست می‌توان به صنایع غذایی(لبنی، فرآورده‌های گوشتی و… )، فولاد، کاغذ و مقوا، نساجی، شیشه‌سازی و نفت، گاز و پتروشیمی اشاره کرد. اهمیت ساخت تصفیه‌خانه فاضلاب به حدی است که امروز شهرک‌های صنعتی و واحدهای صنعتی خارج از این شهرک‌ها به ایجاد تصفیه‌خانه فاضلاب ملزم هستند. مشاوران طراحی تصفیه‌خانه‌های فاضلاب صنعتی طبق قرارداد شرکت شهرک‌های صنعتی با واحدهای صنعتی، تصفیه‌خانه‌ها را برمبنای «BOD» ۱۰۰۰ میلی‌گرم در لیتر ورودی و «COD» ۲ هزار میلی‌گرم در لیتر خروجی طراحی می‌کنند. خروجی‌ها نیز در حد استاندارد سازمان حفاظت محیط‌زیست برای آبیاری و کشاورزی قابل استفاده است. طرح بهره‌برداری آب از پساب در شهرک‌ها و نواحی صنعتی نیز در دست اقدام است به طوری که فاضلاب خروجی از تصفیه‌خانه‌های مرکزی شهرک‌ها وارد شبکه استحصال آب شده و تا استانداردهای آب آشامیدنی تصفیه می‌شود. متد آن طوری درنظر گرفته شده که بعد از چند فیلتر یا فیلتر شنی وارد مرحله کربن فعال شده و بعد از گذشتن از «MBR» ممبری رآکتورها وارد شبکه «RO» ازن‌زنی می‌شود و تا استانداردهای آب آشامیدنی تصفیه می‌شود.
طرح استحصال آب از پساب فقط در ۶ شهرک صنعتی اجرا شده است. در کل کشور طرح استحصال آب از پساب در ۶ شهرک صنعتی سمنان، آق‌قلا گرگان، شهید سلیمی تبریز، بوشهر، مورچه‌خورت اصفهان و شکوهیه قم به بهره‌برداری رسیده و ۲۱ طرح نیز در دست اقدام است. وجود تصفیه‌خانه‌های فاضلاب در شهرک‌ها و نواحی صنعتی می‌تواند در مبحث آب‌گردانی و استفاده دوباره از آب مهم و حیاتی باشد. ساخت تصفیه‌خانه فاضلاب علاوه‌بر جلوگیری از مشکلات زیست‌محیطی و کاهش آلودگی، بر ایجاد فضای سبز و صیانت از محیط‌زیست بسیار موثر است. واحدهای تولیدی و صنعتی نیز با رعایت اصول زیست‌محیطی و نصب پیش‌تصفیه می‌توانند بر افزایش کارآیی تصفیه‌خانه فاضلاب موثر واقع شوند.
مهمترین مشکلات تصفیه آب در reuse بالا رفتن غلطت موادی است که برای حذف آنها هنوز زاه کار ارزان یا متداولی ارائه نشده است. آلاینده هایی نظیر سیلیس، نیترات، فلرات سنگین و غیره
