تست آتش (Fire test) در شیرهای صنعتی به دلیل آن که صنایعی چون نفت و گاز، صنایع شیمیایی و پتروشیمی (که در معرض آتش و انفجار قرار دارند) از این شیرها استفاده مکرر میکنند از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و از بخشهای حیاتی در طراحی شیرآلات میباشد.
تامینکنندهها یا تولیدکنندهها باید شیرهای خود را مطابق با روشهای ذکر شده در استانداردهای مربوطه تست نمایند. تمام پارامترهای تست و نتایج ارزیابیهای انجام شده باید مستند و در گزارش نهایی نتایج گنجانده شوند.
روشهای تست شامل فعالیتهای بازرسی قبل و پس از آزمایش و API 6FA و API 607 استفاده کرد.
استاندارد API 6FA پارامترهای سختتری را نسبت به استاندارد API 607 دارد و از همین رو شرکت کاسپین شیر کادوس شیرهای خود را طبق استاندارد API 6FA تست کرده و گواهینامهی مربوطه را دریافت کرده است. برای مشاهده گواهینامهها کلیک نمایید.
حال تفاوت بین این دو استاندارد چیست؟
استاندارد API 6FA برای شیرهایی است که طبق استانداردهای API 6A و API 6D طراحی شدهاند و برای شیرهای یکطرفه هم از استاندارد API 6FD استفاده میشود. استاندارد API 607 مربوط شیرهای ربعگردی و همچنین شیرهایی است که نشیمنگاه نرم دارند.
چند عبارت مبهم نیز در زبان انگلیسی وجود دارد که ممکن است با هم اشتباه گرفته شوند. در اینجا توضیح کوتاهی میدهیم
Fire safe by design: شیرهایی هستند که در برابر آتش محفوظ بوده ولی تست نشده است
Fire safe tested: شیرهایی هستند که در برابر آتش محفوظ بوده و ممکن است تست هم شده باشند اما توسط بازرس شخص ثالث تایید نشدهاند
Fire safe approved and certified: شیرهایی هستند که در برابر آتش محفوظ بوده و تست شدهاند و توسط بازرس شخص ثالث بر اساس استانداردهای API 607 و API 6FA گواهی گرفتهاند.
گزارش تست آتش
گزارش تست باید برای هر تست به صورت جداگانه ثبت شود و باید توسط یک شخص واجد شرایط تایید شود. گزارش باید حداقل شامل موارد زیر بشود
1. تاییدیه تست اجرایی
2. تشریح موارد تست شده، شامل سایز، نوع، مدل، علائم خاص و فلزی یا غیر فلزی بودن قطعات
3. نام و مکان آزمایش، محل و فردی که این آزمایش را انجام می دهد
4. تاریخ آزمایش
5. طرح کلی و یا عکس های آزمایشی
6. روش های مورد استفاده، سوابق نتایج، و بحث در مورد آن نتایج
7. نتایج ارزیابی پیش و پس از آزمون
8. خلاصه ای از نتایج، از جمله بحث در مورد این که آیا آزمایش موفقیت آمیز بوده است یا خیر
روش تست آتش
مهمترین نکته این است که یک فرد واجد شرایط باید آمادهسازی، تست و تایید نتایج را انجام دهد.
تجهیزات اندازهگیری و مانیتورینگ مورد استفاده در طی فرآیند تست باید مطابق با الزامات تولیدکننده (یا تامینکننده) یا تجهیزات تست کالیبره شود. تجهیزات اندازهگیری و مانیتورینگ باید در محدوده تنظیم شده آن مورد استفاده قرار گیرد.
نکته دیگر این که اگر محصول یا سیستم موردنظر نتواند در محدوده مشخص شده در تست الزامات را برآورده کند، تست آتش باید قطع شود، به جز هنگامی که این خطا ناشی از خطای تجهیزات تست باشد
سیال داخل شیری که مورد تست قرار میگیرد باید آب باشد، مجرابند باید در حالت بسته باشد و مجرای شیر میبایست به صورت افقی قرار داده شود.
نکته: نشتی در محل اتصال خط لوله به شیر به عنوان بخشی از این تست در نظر گرفته نمیشود و بهتر است قبل از انجام تست نسبت به تعمیر یا تغییر اتصالات اقدام شود.
در حین عملیات تست آتش، شیر با شعلههایی که به صورت میانگین دمایی بین 761 تا 980 درجه سانتیگراد دارند احاطه میشود.
برای تمامی سایزها مدت زمان اجرای عملیات احتراق حداقل باید 30 دقیقه باشد.
اگر در طراحی شیری که مورد تست قرار میگیرد شیر تخلیه فشار وجود داشته باشد و هنگام تست فعال باشد، هرگونه نشتی که داشته باشد به عنوان نشتی خارجی یا نشتی نشینگاه محسوب میشود.
چنانچه هر زمان فشار شیر از حداکثر مقدار مجاز فشار داخلی تعریف شده توسط تولیدکننده تجاوز کند تست همانجا متوقف شده و تست مردود اعلام میشود.
تست آتش این اطمینان را میدهد که شیرها در صورت آتش گرفتن کمترین میزان نشتی را دارند. شیرها باید بتوانند به مدت 30 دقیقه آتش را در دمای حدودی بین 750 تا 1000 درجه سانتیگراد زیر فشار 75% بیشترین فشار ممکن تحمل کنند. و مقدار نشت باید محدود باشد. پس از تست، شیر باید بتواند حداقل یک چرخه کامل باز و بسته شدن را طی کند.